गुरू आयोनि लडका...❤️

किशोर बळी यांची "गुरू आयोनि लडका" ही अवघ्या 104 पानांची पण अंतर्मनाला हादरवणारी नि आतून विचार करायला लावणारी कादंबरी नुकतीच वाचली. पारधी तांड्यातील एका लहानशा जिल्हा परिषद शाळेची नि त्या शाळेत आलेल्या एका नवख्या शिक्षकाची ही गोष्ट आहे. पण ही फक्त एका शिक्षकाची गोष्ट नाही तर ही आहे त्या शिक्षकाच्या मनात चाललेल्या अस्वस्थतेची, शाळेशी अन् विद्यार्थ्यांशी निर्माण झालेल्या नात्याची व शिक्षणव्यवस्थेच्या ढासळलेल्या वास्तवाची.

कादंबरीची पार्श्वभूमी यवतमाळ जिल्ह्यातील गणेशपूर गावातील पारधी तांडा ही आहे जिथे अजूनही गरिबी, अंधश्रद्धा, शिक्षणापासून दूर राहिलेली मुले नि गावकऱ्यांमध्ये असलेली शंका, अविश्वास नि वेगळेपणाचे दुःख दिसून येते. इथे एक शिक्षक येतो नि तो 'गुरुजी' म्हणून पोऱ्यांच्या आणि गावकऱ्यांच्या जीवनात थोडंसं उजेडाचं पाणी शिंपडतो. पण हा प्रवास सोपा नाही, ना सहज घडणारा.

शिक्षक म्हणून रुजू झाल्यावर त्याला केवळ अध्यापन करायचं नसतं, तर मुलांना शाळेच्या दिशेने ओढून आणायचं असतं, त्यांचे प्रश्न समजून घ्यायचे असतात, गावकऱ्यांशी संवाद साधायचा असतो. एकेक दिवस जातो तसं त्यांचं नातं घट्ट होत जातं. त्या मुलांच्या डोळ्यातला निरागसपणा, त्यांची भाषा, त्यांचं जग नि त्यांच्या समस्या...सर्व काही शिक्षकाला आतून ढवळून टाकतं. व एक वाचक म्हणून आपल्यालाही.

या पुस्तकात एका बाजूला शिक्षकांची अस्वस्थता, सरकारी व्यवस्थेची बेफिकिरी आणि शिक्षणातले राजकारण आहे, तर दुसऱ्या बाजूला मुलांच्या चेहऱ्यावर उमटणारी उमेद, आशा नि प्रेम सुद्धा आहे. शाळा बंद होण्याचा धोका असताना, शिक्षकाने घेतलेले वेगवेगळे उपक्रम.हे सर्व वाचताना आपण त्या तांड्याचा एक भाग झाल्यासारखं वाटतं.

कधी तरी हसवणारं, कधी गहिवरून टाकणारं नि कायमस्वरूपी विचारांत टाकणारं हे पुस्तक “बनगरवाडी” आणि “काटेमुंढरीची शाळा” सारखं वाटतं, पण त्याचं स्वतःचं वेगळं असं एक तांड्यातलं भावविश्व आहे. किशोर बळी सरांचा अनुभव, निरीक्षण नि भाषेवरची पकड या पुस्तकात ठायीठायी दिसते.

ही फक्त एका शिक्षकाची गोष्ट नाही. ही आहे त्या शिक्षकाच्या आतल्या गुंतवणुकीची, मुलांशी झालेल्या नात्याची व सरकारी शिक्षणव्यवस्थेत राहूनही माणूसपण जपण्याचा आटोकाट प्रयत्न करणाऱ्या शिक्षकांची गोष्ट नि म्हणूनच ही कादंबरी वाचून "काहीतरी वेगळं वाचल्याची" जाणीव होते.

बाकी शेवटी “गुरुजी आलेत रे पोरा...” ही हाक फक्त तांड्यातच नाही, तर आपल्या मनातही घर करून जाते एवढं मात्र नक्की...❤️

नक्की वाचा...🖤

©️ Bookish Moin ❤️

टिप्पण्या

टिप्पणी पोस्ट करा

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

थोडं मनातलं ♥️

इमेज
आयुष्यात आजपर्यंत फक्त एकाच वेळी  तुटून पडलो त्याबद्दल व्यक्त व्हावं वाटलं.🌿 2017 ला 12th पास झालो.पुण्याला गेलो,काही कारणाने परत येऊन घरीच राहून अभ्यास करायचं ठरवलं.काकाच्या बंद पडलेल्या खोलीत स्वतःचा विश्व बनवलं.हाच आपला पहिला वहिला 'स्टडी बंकर'होय.2018 ते 2019 Cse चा मनापासून सर्वकाही विसरून अभ्यास केलं.अवांतर वाचन सुरूच होतं. 2019 च्या ऑक्टोबर मध्ये अनपेक्षितपणे आरोग्याने साथ सोडली आणि येथूनच मी मागे पडत गेलो.येथून अभ्यास बंद झाला.परत परत हॉस्पिटलमध्ये जाऊन अस्वस्थ वाटतं होतं त्यामुळेच एकटेपणाची सुद्धा जाणीव व्हायला सुरुवात झाली.गल्लीत जवळचा म्हणावं तसं कोणीही मित्र नव्हतं.होती ती फक्त 'अर्पिता' तिला बोलूनच थोडं छान वाटायचं. आमचं एकमेकांवर खूप म्हणजे खूप प्रेम होतं.खूप काही वेगळी स्वप्ने बघितलेली होती आम्ही.  'Long Distance Relationship' असून सुद्धा आम्ही एकमेकांच्या जवळच होतो असं वाटायचं.एकंदरीत खूप भारी होतं आमचं नातं.पण परत परत आजारामुळे मी पूर्णपणे तुटलो होतो.माझं भविष्य अंधकारात दिसतं होतं.दिशा मिळतं नव्हती.समजून घेणारं आणि समजावून सांगणार ...
अधिक वाचा

सुपरमॅन ऑफ मालेगाव.....♥️🌼

इमेज
काही वर्षांपूर्वी युट्यूबवर 'सुपरमॅन ऑफ मालेगाव' ही डॉक्युमेंटरी पहिल्यांदा पाहिली होती नि आजपर्यंत किती वेळा पाहिली याचा हिशोबच नाही. आज पुन्हा एकदा पाहिली नि ठरवलं की या वर काहीतरी लिहावं, जेणेकरून ज्यांनी पाहिली नसेल त्यांना या डॉक्युमेंटरीबद्दल माहिती होईल...😊 'मालेगाव का सुपरमॅन' या खानदेशी चित्रपटाच्या निर्मिती प्रक्रियेवर, नि एकूणच खानदेशातील लोकांच्या चित्रपट बघण्याच्या व बनवण्याच्या असलेल्या अप्रतिम पॅशनवर आधारित ही डॉक्युमेंटरी आहे. कोणत्याही सुविधा नसताना, धार्मिक कट्टरता नि बेरोजगारीचा सामना करत, कुटुंबाची जबाबदारी पेलत, खानदेशवासी फक्त चित्रपट पाहत नाहीत, तर जुगाड करत चित्रपट कसे बनवतात हे पाहणं एक अद्भुत अनुभव आहे. त्यांची चित्रपट बनवण्याची जिद्द आणि पॅशन खूपच प्रेरणादायी आणि कौतुकास्पद आहे. खूपच कमी संसाधनांचा वापर करून, आपल्या स्थानिक बोली भाषेत सुंदर सामाजिक संदेश देणारा चित्रपट कसा बनवावा, हे यांच्याकडून शिकायला हवं. मालेगावमध्ये लोकांचा चित्रपट पाहण्याचा उत्साह जसा जोरात आहे, त्यापेक्षा चित्रपट बनवण्याचा उत्साह अनेक पटींनी अधिक आहे. हे...
अधिक वाचा

जोगवा 💔🌼

इमेज
जोगवा हा चित्रपट मी कितीतरी वेळा बघितलं नि प्रत्येक वेळी तो खूप खोलवर अंतर्मनाला भिडला.यानंतरच मी राजन गवस लिखित चौंडक,भंडारभोग ह्या कादंबऱ्या सुद्धा वाचल्या.आपल्या समाजात धर्माच्या, देवाच्या नावाखाली काय-काय घडतं, याचं वास्तवदर्शी नि फार भावनिक चित्रण या चित्रपटात आहे.  ‘जोगवा’ म्हणजे काय, हे या चित्रपटामुळेच नीट समजलं. पूर्वीपासून आपल्या ग्रामीण भागात असं प्रथा आहे की जर कुणी संकटात असेल, विशेषतः मुलगी किंवा मुलगा दीर्घ आजारी असेल, किंवा मुलं होत नसतील, तर घरातली एखादी मुलं किंवा मुलगी देवासाठी अर्पणकेली जाते त्यांना जोगता किंवा जोगतीण बनवलं जातं. ही व्यक्ती मग आयुष्यभर देवाच्या नावावर जगते,लग्न करता येत नाही, आपलं स्वप्न जगता येत नाही, समाजाच्या बाहेर राहावं लागतं. या चित्रपटात प्रमुख भूमिका निभावली आहे (उपेंद्र लिमये) यांनी तायप्पा ‘जोगता’ च्या भूमिकेत. त्यांचं पात्र लहानपणापासून जबरदस्तीने देवासाठी झोतात दिलं जातं. त्यांचं लैंगिक शोषण होतं, ते स्वतःची ओळख विसरतात, स्वतःला पुरूष समजावं की नाही, हेही त्यांना समजेनासं होतं. दुसरीकडे सुली (मुक्ता बर्वे) जोग...
अधिक वाचा