सार्वजनिक सत्य धर्म ....🌼❤️

तात्यांनी लिहलेलं 1891 साली प्रकाशित झालेलं हे पुस्तक एका स्पर्धेसाठी पुन्हा एकदा वाचलं नि पुन्हा विचारांच्या चक्रात बुडालो. या पुस्तकातून मला त्यांच्या विचारांचा नि समाज बदलासाठीच्या त्यांच्या धडपडीचा एक वेगळाच अनुभव येतो नेहमीच. हे पुस्तक मुळात धर्म किंवा तत्त्वज्ञानावर भाष्य करणारे नाही तर ते आपल्या समाजातील मुळ समस्यांवर, जातिव्यवस्था, स्त्री-पुरुष समानता, शिक्षण नि माणुसकी यावर खोलवर विचार करायला लावणारे आहे. फुले यांनी धर्माचा अर्थ पारंपरिक कर्मकांड किंवा अंधश्रद्धा म्हणून न पाहता, तो माणसाच्या जीवनात न्याय, समानता अन् बंधुत्व निर्माण करणारा असा स्वीकारला आहे.  

या पुस्तकात त्यांनी ‘सार्वजनिक’ म्हणजे सर्वांसाठी खुला, सत्य म्हणजे तर्कशुद्ध नि अनुभवावर आधारित नि धर्म म्हणजे माणसाने माणसाशी माणुसकीने वागणारा असा अर्थ दिला आहे. मला हे 152 पृष्ठसंख्या असलेलं पुस्तकं  वाचताना जाणवलं की, तात्यांचे मते धर्म हा  समाजाच्या कल्याणासाठी नि सर्वांच्या हितासाठी असावा, असं त्यांचं ठाम मत आहे. त्यांनी जातीभेद, अस्पृश्यता नि स्त्री-पुरुष असमानतेचा कटाक्षाने विरोध केला आहे नि शिक्षणाला समाज बदलण्याचं मुख्य साधन मानलं आहे.  

पुस्तकातील संवादात्मक स्वरूप नि प्रश्न-उत्तरं मला फार आवडली. यामुळे तात्यांचे विचार अधिक स्पष्ट नि समजण्यास सोपे झाले. त्यांनी धर्म, मोक्ष, पुण्य-पाप, ईश्वर यांसारख्या संकल्पनांवर तर्कशुद्ध नि मानवतावादी दृष्टिकोनातून विचार मांडला आहे. हे वाचताना मला वाटलं की,महात्मा फुले यांचा धर्म म्हणजे केवळ धार्मिक उपासना किंवा कर्मकांड नव्हे, तर तो आपल्या रोजच्या वागणुकीत नि समाजाशी असलेल्या नात्यांमध्ये दिसायला हवा.  

या पुस्तकाने मला माझ्या विचारसरणीत नि समाजाकडे बघण्याच्या दृष्टीकोनात बदल घडवायला मदत केली. फुले यांचे विचार आजच्या काळातही तितकेच महत्त्वाचे आहेत, कारण अजूनही समाजात अनेक प्रकारच्या भेदभाव नि अन्याय आहेत. समाजात खरा बदल घडवायचा असेल तर प्रत्येकाने स्वतःच्या मनात माणुसकी, समता नि न्याय या मूल्यांना जागृत करावं लागेल.‘सार्वजनिक सत्य धर्म’ हे पुस्तक माझ्यासाठी विचारांना नवी दिशा देणारं नि समाजातील गैरसमज दूर करून समतेच्या मार्गावर वाटचाल करण्याचं आवाहन करणारे आहे एवढं नक्की..🌼❤️

©️Moin Humanist 🌼

टिप्पण्या

टिप्पणी पोस्ट करा

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

थोडं मनातलं ♥️

इमेज
आयुष्यात आजपर्यंत फक्त एकाच वेळी  तुटून पडलो त्याबद्दल व्यक्त व्हावं वाटलं.🌿 2017 ला 12th पास झालो.पुण्याला गेलो,काही कारणाने परत येऊन घरीच राहून अभ्यास करायचं ठरवलं.काकाच्या बंद पडलेल्या खोलीत स्वतःचा विश्व बनवलं.हाच आपला पहिला वहिला 'स्टडी बंकर'होय.2018 ते 2019 Cse चा मनापासून सर्वकाही विसरून अभ्यास केलं.अवांतर वाचन सुरूच होतं. 2019 च्या ऑक्टोबर मध्ये अनपेक्षितपणे आरोग्याने साथ सोडली आणि येथूनच मी मागे पडत गेलो.येथून अभ्यास बंद झाला.परत परत हॉस्पिटलमध्ये जाऊन अस्वस्थ वाटतं होतं त्यामुळेच एकटेपणाची सुद्धा जाणीव व्हायला सुरुवात झाली.गल्लीत जवळचा म्हणावं तसं कोणीही मित्र नव्हतं.होती ती फक्त 'अर्पिता' तिला बोलूनच थोडं छान वाटायचं. आमचं एकमेकांवर खूप म्हणजे खूप प्रेम होतं.खूप काही वेगळी स्वप्ने बघितलेली होती आम्ही.  'Long Distance Relationship' असून सुद्धा आम्ही एकमेकांच्या जवळच होतो असं वाटायचं.एकंदरीत खूप भारी होतं आमचं नातं.पण परत परत आजारामुळे मी पूर्णपणे तुटलो होतो.माझं भविष्य अंधकारात दिसतं होतं.दिशा मिळतं नव्हती.समजून घेणारं आणि समजावून सांगणार ...
अधिक वाचा

सुपरमॅन ऑफ मालेगाव.....♥️🌼

इमेज
काही वर्षांपूर्वी युट्यूबवर 'सुपरमॅन ऑफ मालेगाव' ही डॉक्युमेंटरी पहिल्यांदा पाहिली होती नि आजपर्यंत किती वेळा पाहिली याचा हिशोबच नाही. आज पुन्हा एकदा पाहिली नि ठरवलं की या वर काहीतरी लिहावं, जेणेकरून ज्यांनी पाहिली नसेल त्यांना या डॉक्युमेंटरीबद्दल माहिती होईल...😊 'मालेगाव का सुपरमॅन' या खानदेशी चित्रपटाच्या निर्मिती प्रक्रियेवर, नि एकूणच खानदेशातील लोकांच्या चित्रपट बघण्याच्या व बनवण्याच्या असलेल्या अप्रतिम पॅशनवर आधारित ही डॉक्युमेंटरी आहे. कोणत्याही सुविधा नसताना, धार्मिक कट्टरता नि बेरोजगारीचा सामना करत, कुटुंबाची जबाबदारी पेलत, खानदेशवासी फक्त चित्रपट पाहत नाहीत, तर जुगाड करत चित्रपट कसे बनवतात हे पाहणं एक अद्भुत अनुभव आहे. त्यांची चित्रपट बनवण्याची जिद्द आणि पॅशन खूपच प्रेरणादायी आणि कौतुकास्पद आहे. खूपच कमी संसाधनांचा वापर करून, आपल्या स्थानिक बोली भाषेत सुंदर सामाजिक संदेश देणारा चित्रपट कसा बनवावा, हे यांच्याकडून शिकायला हवं. मालेगावमध्ये लोकांचा चित्रपट पाहण्याचा उत्साह जसा जोरात आहे, त्यापेक्षा चित्रपट बनवण्याचा उत्साह अनेक पटींनी अधिक आहे. हे...
अधिक वाचा

जोगवा 💔🌼

इमेज
जोगवा हा चित्रपट मी कितीतरी वेळा बघितलं नि प्रत्येक वेळी तो खूप खोलवर अंतर्मनाला भिडला.यानंतरच मी राजन गवस लिखित चौंडक,भंडारभोग ह्या कादंबऱ्या सुद्धा वाचल्या.आपल्या समाजात धर्माच्या, देवाच्या नावाखाली काय-काय घडतं, याचं वास्तवदर्शी नि फार भावनिक चित्रण या चित्रपटात आहे.  ‘जोगवा’ म्हणजे काय, हे या चित्रपटामुळेच नीट समजलं. पूर्वीपासून आपल्या ग्रामीण भागात असं प्रथा आहे की जर कुणी संकटात असेल, विशेषतः मुलगी किंवा मुलगा दीर्घ आजारी असेल, किंवा मुलं होत नसतील, तर घरातली एखादी मुलं किंवा मुलगी देवासाठी अर्पणकेली जाते त्यांना जोगता किंवा जोगतीण बनवलं जातं. ही व्यक्ती मग आयुष्यभर देवाच्या नावावर जगते,लग्न करता येत नाही, आपलं स्वप्न जगता येत नाही, समाजाच्या बाहेर राहावं लागतं. या चित्रपटात प्रमुख भूमिका निभावली आहे (उपेंद्र लिमये) यांनी तायप्पा ‘जोगता’ च्या भूमिकेत. त्यांचं पात्र लहानपणापासून जबरदस्तीने देवासाठी झोतात दिलं जातं. त्यांचं लैंगिक शोषण होतं, ते स्वतःची ओळख विसरतात, स्वतःला पुरूष समजावं की नाही, हेही त्यांना समजेनासं होतं. दुसरीकडे सुली (मुक्ता बर्वे) जोग...
अधिक वाचा